W dniach 6-7 marca 2004 roku w Zespole Szkół Zawodowych w Dynowie odbyła się I
Konferencja naukowo-techniczna pt. "Błękitny San" - ochrona zlewni wód Sanu. W
konferencji wzięło udział 83 uczestników: przedstawicieli władz państwowych,
samorządowych, pięciu uczelni wyższych, Polskiej Akademii Nauk, organizacji i
związków zajmujących się ochroną środowiska oraz jedenastu samorządów biorących
udział w programie „Błękitny San”.
Wypracowano wnioski końcowe z konferencji w następującym brzmieniu:
Uwzględniając szczególne walory przyrodnicze rzeki San należy podejmować
systematyczne działania polegające na zachowaniu unikatowego na skalę
ogólnokrajową (a może nawet na skalę środkowo europejską) środowiska
przyrodniczego rzeki San na Pogórzu Dynowskim,
Podejmowane działania przez Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego, przy
ścisłej współpracy z pracownikami naukowymi uczelni i przy współudziale
administracji państwowej i samorządowej województwa podkarpackiego winny
obejmować starania o pozyskanie środków finansowych na realizację programów
związanych z ochroną środowiska, a w szczególności zaś:
- rozbudowy systemów wodociągowych,
- budowy systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków,
- zagospodarowania odpadów komunalnych,
- doskonalenia metod i sposobów eksploatacji systemów ochrony środowiska.
Uczestnicy Konferencji wyrażają stanowisko potwierdzające duże znaczenie
zorganizowanej Konferencji „Błękitny San” dla wypracowania ogólnych podstaw do
programowania i podejmowania działań chroniących środowisko Pogórza Dynowskiego.
Duże znaczenie w organizacji Konferencji należy upatrywać także dla promocji
tego regionu Polski.
Organizatorzy Konferencji i jej uczestnicy widzą potrzebę organizowania
kolejnych konferencji, tak aby obecna zapoczątkowała cykl konferencji „Błękitny
San” organizowanych w przedziale czasowym 1 – 2 lat.
Uczestnicy apelują do samorządów gmin położonych wzdłuż rzeki San o włączenie
się do akcji ekologicznej prowadzonej przez Związek Gmin Turystycznych Pogórza
Dynowskiego i Fundację „Szansa” propagującej ideę programu „Błękitny San”. Akcja
winna być prowadzona cały rok wśród młodzieży i społeczeństwa, a finał należy
ustalić na dzień wejścia Polski do UE.
1.05.2004 roku po raz pierwszy nad brzegami Sanu winny zabłysnąć ognie,
pochodnie symbolizujące wysoki stopień czystości wód Sanu. Także tym dniu o
jednej godzinie Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska pobierze wodę do badań
fizyko-chemicznych. Akcja będzie powtarzana cyklicznie, każdego roku.
Uczestnicy Konferencji „Błękitny San”
zorganizowanej przez Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego
Struktura organizacyjna konferencji naukowej dotyczącej programu „Błękitny
San”
1. Patronat honorowy.
Jan Kurp – Wojewoda Podkarpacki,
Leszek Deptuła – Marszałek Województwa Podkarpackiego,
Krzysztof Łopaciński – Dyrektor Instytutu Turystyki w Warszawie.
2. Patronat naukowy.
Politechnika Rzeszowska – Zakład Zaopatrzenia w Wodę i Odprowadzania
Ścieków.
3. Komitet naukowy.
dr hab. inż. Janusz Rak Profesor Nadzwyczajny P. Rz. – Politechnika
Rzeszowska – Przewodniczący,
dr Bogumił Kucharski – Politechnika Rzeszowska w Rzeszowie,
prof. dr hab. Kazimierz Banasik – Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w
Warszawie,
prof. dr. hab. inż. Jan Pawełek –Akademia Rolnicza w Krakowie,
dr Krzysztof Kukuła – Uniwersytet Rzeszowski,
dr Małgorzata Kłonowska – Olejnik – Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
4. Komitet organizacyjny.
Anna Kowalska – Prezes ZGTPD – Przewodnicząca Komitetu,
Kazimierz Nycz – Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
w Rzeszowie,
Andrzej Maria Kostecki - Dyrektor Departamentu Rozwoju Regionalnego w Rzeszowie,
Marian Duda – Dyrektor Departamentu Edukacji i Kultury w Rzeszowie,
Zbigniew Blecharczyk – Wójt Gminy Dubiecko,
Antoni Gromala – Wójt Gminy Nozdrzec,
Adam Chrobak – Wójt Gminy Dynów.
5. Sekretarz Konferencji.
Jerzy Bylicki – ZGTPD – Koordynator programu.
6. Miejsce Konferencji.
Zespół Szkół Zawodowych w Dynowie – ul. Polna 3.
Data Konferencji: 06-07 marzec 2004 r. (sobota, niedziela)
Stanisław Długosz – W-ce
Wojewoda Podkarpacki |
Jerzy Bylicki –
Koordynator programu „Błękitny San”. |
Stanisław Ożóg – Starosta Rzeszowski |
mgr Stanisław Tymowicz – dyr.
ZSzZ w Dynowie |
Budynek ZSZ w
Dynowie – miejsce konferencji naukowo-technicznej „Błękitny San”. |
mgr Halina Cygan
– z-ca dyr ZSzZ w Dynowie |
Pełnili rolę
gospodarzy konferencji „Błękitny San” |
mgr inż. Anna Czyżewska- NFOŚiGW
Ekspert Ochrony Wód i Gospodarki Wodnej |
Od lewej: Zbigniew Blecharczyk -Przewodniczący Zgromadzenia ZGTPD który
otworzył Konferencję techniczno-naukową „Błękitny San”,
Przewodniczący Komitetu Naukowego
dr hab. inż. Janusz Rak prof. nadzwyczajny PRz oraz Adam Erechemla –
Doradca Ministra Środowiska |
Janusz Kurnik – Zastępca Dyrektora Wydziału Środowiska i Rolnictwa |
dr Krzysztof Łopaciński – dyr. Instytutu Turystyki w Warszawie |
Wystąpienia:
Jan Długosz – W-ce Wojewoda Podkarpacki – Omówił strategię ochrony
środowiska dla Województwa Podkarpackiego
mgr inż. Anna Czyżewska – Możliwości finansowania projektów
strukturalnych przez NFOŚiGW
Janusz Kurnik – Poparł program „Błękitny San” i omówił w całości
możliwości pomocy ze strony PUW
Stanisław Ożóg – Starosta Rzeszowski – Poparł Program „Błękitny San”
oraz przedstawił główne założenia dotyczące ochrony środowiska dla
powiatu rzeszowskiego
Adam Erechemla – Doradca Ministra Środowiska – Przedstawił kierunki
działań Ministerstwa Środowiska oraz możliwości finansowania programów
ekologicznych.
dr Krzysztof Łopaciński – Omówił rozwój turystyki w Polsce i na
Podkarpaciu.
|
mgr Maria Suchy
– Dyrektor WIOŚ w Rzeszowie |
Referaty:
Omówienie programu „Błękitny San” – Jerzy Bylicki - ZGTPD
„Ocena jakości wód zlewni Sanu” – mgr Maria Suchy - Dyrektor WIOŚ
w Rzeszowie
|
prof. dr hab.
Jerzy Pawłowski – PAN Kraków |
dr Krzysztof
Kukuła – Uniwersytet Rzeszowski |
|
dr Małgorzata
Kłonowska – Olejnik – UJ w Krakowie |
Referaty:
„Chrząszcze (Caleoptera) żwirowiskowe i przybrzeżne jako wskaźniki
jakości cieków zlewni Sanu”
–
prof. dr hab. Jerzy Pawłowski - PAN
„Makrofauna bezkręgowa wód Sanu i jego dopływów ze szczególnym
uwzględnieniem jętek - Ephemeroptera”
–
dr Małgorzata Kłonowska – Olejnik - UJ Kraków
„Zabudowa hydrotechniczna dorzecza Sanu i jej skutki ekologiczne”
- dr Krzysztof Kukuła – URz |
mgr inż.
Stanisława Bańcarz - Dyr. Zarządu Zespołu Parków Krajobrazowych w
Przemyślu
|
mgr Wojciech
Blecharczyk – W-ce Prezes ZG LOP, Burmistrz Miasta Sanoka |
Referaty:
„San jako miejsce niezbędnego zrównoważenia ochrony przyrody z rozwojem
gospodarczym”.
-
mgr Wojciech Blecharczyk
„Walory przyrodnicze doliny Sanu”
-
mgr inż. Stanisława Bańcarz |
prof. dr hab.
inż. Jan Pawełek – AR Kraków. Był jednym z prowadzcych konferencję
w pierwszym dniu obrad |
Od lewej: mgr
Anna Kowalska –Burmistrz Miasta Dynów, Prezes ZGTPD, Przewodnicząca
Komitetu Organizacyjnego Konferencji oraz
prof. dr hab.
inż. Marian Granops – SGGW Warszawa – który przewodniczył konferencji w
drugim dniu obrad. |
mgr inż. Tomasz
Bergel
– AR Kraków |
dr inż. Marek
Kalenik – SGGW Warszawa |
Referaty:
„ Nowoczesne technologie ochrony środowiska”
–
dr hab. inż. Janusz Rak, prof. Politechniki Rzeszowskiej.
„Wyznaczanie hydrogramów i sedymentogramów powodziowych w
małych zlewniach górskich”
-
prof. dr hab. Kazimierz Banasik, dr Mariusz Barszcz - SGGW Warszawa
„Możliwość zastosowania kanalizacji podciśnieniowej w zlewni rzeki
San”
–
dr Marek Kalenik – SGGW
„Strategia rozwoju systemów zaopatrzenia w wodę i unieszkodliwiania
ścieków dla wybranego obszaru zlewni rzeki San”
–
prof. dr hab. inż. Marian Granops, - SGGW
„Wybrane zagadnienia zaopatrzenia w wodę wodociągową terenów
wiejskich”
–
prof. dr hab. inż. Jan Pawełek AR Kraków
„Uwarunkowania wyboru systemu usuwania ścieków bytowych na
terenach wiejskich”
–
prof. dr hab. inż. Jan Pawełek, dr inż. Marian Długosz, mgr inż. Tomasz
Bergel – AR Kraków |
dr inż. Mariusz
Barszcz – SGGW Warszawa |
dr Stanisław Lazarek – Environmental Technology Traiding EF Szwecja |
dr Włodzimierz Ławacz – EKO PAN Warszawa- Łomianki |
|
mgr inż. Włodzisław Ćwiąkalski – Prezes EmiPro Kraków |
Referaty:
„Naturalne systemy oczyszczania ścieków i gospodarka zasobami wody –
transfer technologii i innowacyjnych rozwiązań z USA i Szwecji”
-
dr Stanisław Lazarek - Environmental Technology Trading EF Szwecja
„Gospodarka ściekowa na terenach o budownictwie rozproszonym”
–
dr Włodzimierz Ławacz - EKO – PAN Warszawa
“Możliwości finansowania inwestycji ekologicznych a szansa wdrożenia
programu “Błękitny San”
–
mgr inż. Włodzisław Ćwiąkalski EmiPro Kraków |
Od lewej: Janusz
Kurnik - Zastępca Dyrektora Wydziału Środowiska i Rolnictwa,
Tadeusz Błaszczyszyn –Z-ca Prezesa WFOŚiGW w Rzeszowie,
Zofia Lekka – Wójt Gminy Krzywcza |
Burmistrz Miasta
Dynowa, Prezes ZGTPD, Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego
Konferencji - mgr. Anna Kowalska |
Zwiedzanie
wystaw – rzeźby Bogusława Kędzierskiego i fotografii Piotra Pyrcza,
Daniela Gąseckiego, Małgorzaty i Marty Bylicki. |
Miłe Panie z
recepcji |
Kapela
“Dynowianie” która uprzyjemniała uczestnikom przerwy w obradach. |
Recepcja -
przyjmowanie gości |
Obszerny Fotoreportaż
z I
Konferencji naukowo - technicznej
pt. "Błękitny San"
- Uczestnicy konferencji - |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
fot. Piotr Pyrcz
Makrofauna bezkręgowa wód Sanu i jego dopływów (ze szczególnym
uwzględnieniem jętek-Ephemeroptera); stan obecny i perspektywy
Makrofauna bezkręgowa (makrobezkręgowce denne,
bentos) to zgrupowanie zwierząt bezkręgowych zasiedlające powierzchnię dna
oraz osadów dennych, między innymi w wodach płynących. Do makrofauny należy
szereg grup systematycznych, najwięcej jednak spotykamy tu przedstawicieli
różnych rzędów owadów (Insecta). Jako zespół organizmów, makrofauna ma bardzo
duże znaczenie w bioindykacji, czyli ocenie jakości środowiska wodnego przy
użyciu metod biologicznych. Biologiczne metody oceny jakości wód są
powszechnie stosowane w wielu krajach do badania wód płynących jako źródła
wody pitnej, a przystąpienie Polski do Unii Europejskiej wymaga dostosowania
obowiązujących u nas norm do europejskich standardów. Grupami najbardziej
wrażliwymi na wszelkie niekorzystne zmiany w ekosystemie wodnym są następujące
rzędy owadów: jętki (Ephemeroptera), widelnice (Plecoptera) i w następnej
kolejności chruściki (Trichoptera). Duża różnorodność (szczególnie jętek i
widelnic) w zgrupowaniu zawsze świadczy o dobrej kondycji cieku.
Stan poznania wymienionych wyżej grup
zasiedlających rzekę San nie jest dobry. Stosunkowo najlepiej opisane są
zgrupowania jętek, jednak wiele danych ma już charakter historyczny. Istnieje
pilna potrzeba przeprowadzenia badań mających na celu chociażby tylko
waloryzację jętek środkowego, unikatowego w skali Polski i Europy odcinka
Sanu, zamieszkiwanego przez specyficzne dla średnich i dużych rzek pogórzy
zgrupowanie makrofauny wodnej. Obserwowane w zlewni Sanu niekorzystne
działania człowieka stanowią poważne zagrożenie dla żyjących w rzece
bezkręgowców. Do najpoważniejszych należą: wprowadzanie nieoczyszczonych lub
niedostatecznie oczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych, rolnictwo,
nieprawidłowa gospodarka leśna, regulacje i zabudowa hydrotechniczna cieków,
zbiorniki zaporowe, eksploatacja rumoszu z koryt rzecznych.
Jeśli San ma być błękitny, to musi być rzeką czystą i
jak najmniej zmienioną. Duża różnorodność makrofauny, szczególnie jętek i
widelnic, będzie tego najlepszym dowodem.
dr Małgorzata Kłonowska – Olejnik – Uniwersytet Jagielloński
Woda jest bezkształtna, nie posiada formy,
ale jest formą dla życia,
jest bezbarwna, ale pozwala zobaczyć
kolory tęczy...
6.03.2004r.
Janusz Rak
<--Wstecz